De projectmanager overbodig?

Met de groeiende acceptatie van Scrum als procesmodel verdwijnt de rol van de traditionele project manager. Scrum kent geen projectmanager. De teams hebben direct contact met de business, en de product owner. Daar zit niemand tussen, ook geen projectmanager. Voor complexe projecten met meer teams en/of meerdere stakeholders ligt dit anders.

---

Of de projectmanager werkelijk overbodig is hangt af van het contract tussen klant en uitvoerende organisatie. Vooralsnog gaan de meeste contracten uit van een vooraf omschreven funcionaliteit tegen een vaste prijs. Dit artikel beschrijft drie vormen waarbij de rol van de projectmanager steeds kleiner wordt. Als de trend naar agile contracten doorzet is het zaak dat de projectmanager zich aanpast. Hij zou een van de rollen van Scrum kunnen invullen:

Srum master

Niet alle projectmanagers kunnen of willen de rol van Scrum master vervullen. Een Scrum master heeft geen autoriteit, is ondersteunend, een coach. Bovendien is de verantwoordelijkheid van een Scrum master vaak beperkt tot één of hooguit drie teams, meer is praktisch niet mogelijk.

Scrum coach

Een Scrum coach begeleidt alle Scrum teams en adviseert het management. De rol van de Scrum coach is tijdelijk. Als de organisatie naar het Scrum model leeft en ademt is hij klaar. Weinig ondernemingen zijn zo groot dat zij een vaste Scrum coach nodig hebben. Dus deze rol is geen alternatief voor een interne projectmanager.

Product owner

De product owner is een lijnmanager en vaak de opdrachtgever of plaatsvervangend opdrachtgever van het project. Hij is de eigenaar van de business case. Dit is een zware rol: visie, onderhandelingsvaardigheid met de stakeholeders en de durf om 'nee' te zeggen zijn vereiste eigenschappen. Onderstaand YouTube video geeft goed weer waar de product owner voor staat:

Niet zelden wordt gekozen voor een proxy product owner. Hij/zij is materiedeskundig en vervangt de lijnmanager die niet voldoende beschikbaar is. Dit kan een voormalige projectmanager zijn, mits materiedeskundig, of tijdelijk, een koppel van een materiedeskundige en een projectmanager. Voorkomen moet worden dat het team twee 'bazen' ziet.

De Agile project manager

Dit artikel sluit af met de volgende samenvatting van de bijdrage van Tony Willoughby:

I hope I’ve managed to convince you that the project managers are not redundant. In an agile project, they should be less involved with the day-to-day task management, because the agile team should hopefully run itself with a bit of guidance, but more concerned really with this interface between the team and the business. Remember, the team – we’re hoping – is agile, doing things in agile, whereas the business is not generally agile. The business really needs to know milestones, what’s going to be delivered, how much it’s going to cost, all those kind of things. So the role of the project manager is to try to span those two different paradigms and make sure they can work together.

De project director

Waar de business case van een project de belangen van meerdere afdelingen raakt en het project in feite een programma is met meerdere in de tijd overlappende projecten is de rol van project director gevraagd. Die rol bestond al voor grote (Prince2) projecten. De project director vertegenwoordigt een aantal stakeholders, stemt de belangen af en heeft het laatste woord als er tegengestelde belangen zijn. In een Scrum omgeving zal hij meerdere product owners aansturen. Een senior projectmanager is gewend met meerdere stakeholders en projecten om te gaan.

Scrum en Prince2

Zie mijn artikel voor de rol van de projectmanager bij een gecombineerd Prince2 en Scrum project.